Tại Việt Nam, công nghệ Blockchain vẫn đang trong giai đoạn đầu, chính vì vậy, khó khăn thách thức còn nhiều. Thông tin này được đưa ra tại Hội thảo: “Cơ hội, thách thức ứng dụng Blockchain vào vận hành trong ngành Tài chính – Ngân hàng” tổ chức sáng nay tại Hà Nội.
Tài chính – ngân hàng là một trong những ngành chuyển mình mạnh mẽ nhất dưới tác động của Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, với hàng loạt giải pháp mới được đưa ra hằng năm nhằm giải quyết những vấn đề trong hoạt động giao dịch, thanh toán, tài trợ thương mại, tín dụng và cho vay, chứng khoán và bảo hiểm… Trong số các công nghệ mới nổi, blockchain được kỳ vọng sẽ cách mạng hóa ngành tài chính – ngân hàng một cách toàn diện ở nhiều dịch vụ, không những thế, blockchain còn có tiềm năng đột phá trong các lĩnh vực khác như chăm sóc sức khỏe, chính phủ số, bất động sản, hậu cần, giáo dục, bán lẻ và hơn thế nữa.
Xuất phát từ bối cảnh trên, ngày 26/10, Hiệp hội Blockchain Việt Nam phối hợp cùng Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam đồng tổ chức Hội thảo “Cơ hội, thách thức ứng dụng Blockchain vào vận hành trong ngành tài chính” tại Hội trường Ngân hàng Nhà nước Việt Nam, Hà Nội.
Trong khuôn khổ hội thảo, cả hai Hiệp hội cũng đã ký kết hợp tác để nối dài hoạt động nghiên cứu, cố vấn về các ứng dụng blockchain trong ngành tài chính và góp phần tuyên truyền, quảng bá thông tin đúng đắn về blockchain, đề xuất các khuyến nghị cho cơ quan chính phủ. Đồng thời, hai Hiệp hội sẽ cùng nhau tham vấn để hoàn chỉnh khung chính sách pháp lý cho lĩnh vực công nghệ tại Việt Nam; mở rộng quan hệ với các tổ chức, cộng đồng công nghệ blockchain trên thế giới; chia sẻ kinh nghiệm, nguồn lực để nghiên cứu, phát triển nguồn nhân lực cho nền kinh tế số.
Hội thảo có sự tham dự của ông Nguyễn Quốc Hùng – Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam, ông Nguyễn Gia Bảo – đại diện Cục Phòng chống rửa tiền, bà Phạm Hồng Hạnh – Chuyên gia Vụ Kinh tế, Ủy ban Kinh tế Quốc hội, ông Trần Việt Hùng – Ban Cố vấn Hiệp hội Blockchain Việt Nam, Nguyên Phó chánh Văn phòng Trung ương Đảng, ông Chris Ellis – Đại sứ quán Mỹ, ông Trần Quý – Viện trưởng Viện Phát triển Kinh tế số Việt Nam, ông Nguyễn Đức Trung – Quyền Hiệu trưởng Trường ĐH Ngân hàng TP.HCM…
Tại đây, đại diện từ các ngân hàng hàng đầu Việt Nam như HSBC, Vietcombank, TPBank đã đem đến những tham luận về ứng dụng blockchain vào hoạt động tài chính – ngân hàng, đặc biệt là trong giao dịch LC, chuyển tiền liên ngân hàng giúp tiết kiệm đáng kể thời gian xử lý hồ sơ, chia sẻ bài học kinh nghiệm cùng lộ trình triển khai blockchain trong hoạt động ngân hàng.
Các chuyên gia từ hai Hiệp hội cũng chia sẻ một số cách công nghệ blockchain sẽ thay đổi tương lai của hệ thống ngân hàng, như sau: (1) Giúp chuyển tiền quốc tế nhanh chóng: Hiện tại, khi chuyển tiền từ quốc gia này sang quốc gia khác, các giao dịch có thể mất nhiều ngày và liên quan đến nhiều bên thứ ba; và một ngân hàng hay các bên đang tính toán cắt giảm giao dịch này do nhiều thủ tục trong khâu xử lý. Với đặc tính của Blockchain thì cho phép các giao dịch ngang hàng nhanh hơn và đơn giản hơn, hiệu quả hơn cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng quốc tế. (2) Giúp tăng cường bảo mật và giảm gian lận: Mạng lưới Blockchain được duy trì bởi hàng nghìn máy tính, có nghĩa là không có điểm trung tâm nào mà tin tặc có thể tấn công mạng và thay đổi dữ liệu mà không để lại bằng chứng. Đặc tính này của blockchain khiến nó trở nên cực kỳ phù hợp trong bối cảnh toàn cầu hiện nay về tội phạm mạng tràn lan hay các cuộc tấn công ransomware lan rộng, có thể xâm phạm thông tin nhạy cảm và dẫn đến thiệt hại hàng trăm nghìn đô la cho các nạn nhân.
Hơn thế, (3) Blockchain có khả năng giảm đáng kể chi phí dịch vụ ngân hàng và nâng cao chất lượng sản phẩm: Một số tác vụ có thể được tự động hóa khi sử dụng blockchain, chẳng hạn như thanh toán hoặc phát hành các khoản vay. (4) Giúp giảm thiểu lỗi của con người: Nhiều báo cáo khác nhau cho thấy những sai sót của con người trong công tác kế toán, ghi chép và đối chiếu là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây ra gian lận. Bằng cách sử dụng phương pháp tự động ghi lại các giao dịch của blockchain mà sau này không thể thay đổi được, nhiều quy trình thủ công sẽ được loại bỏ dần, do đó giảm thiểu sai sót của con người, nâng cao hiệu quả và giảm thiểu tác động của các mối đe dọa mạng. (5) Blockchain có thể giúp đẩy nhanh tiến trình cho vay ngang hàng (P2P): việc cho vay sẽ dần trở nên dễ dàng hơn vì sẽ có các giao dịch được giải quyết ngay lập tức. Điều này có thể giúp tránh các vấn đề như chi tiêu gấp đôi và vỡ nợ. Blockchain cũng có thể giảm thời gian mở tài khoản ngân hàng từ vài ngày xuống còn vài phút.
Hội thảo có ý nghĩa quan trọng trong việc tăng cường sự tham gia của các Bộ Ban ngành, các cơ quan chủ quản trong phát triển và ứng dụng công nghệ blockchain vào kinh tế số; thu thập các cơ hội, thách thức và đề xuất các giải pháp để nghiên cứu, xem xét hướng tới hoàn thiện chính sách pháp lý, xây dựng thể chế cho công nghệ blockchain và giúp các ngân hàng – tổ chức tài chính tại Việt Nam tận dụng thời cơ để phát triển mạnh mẽ, bền vững.
Theo thống kê của ReportLinker, blockchain toàn cầu trong thị trường dịch vụ tài chính và ngân hàng dự kiến sẽ tăng từ 1,17 tỷ USD vào năm 2021 lên 1,89 tỷ USD trong năm 2022 với tốc độ tăng trưởng kép hàng năm (CAGR) là 61,9%. Dù Bắc Mỹ đang là khu vực lớn nhất trong thị trường tài chính – ngân hàng blockchain năm 2021 nhưng Châu Á – Thái Bình Dương cũng được kỳ vọng sẽ là khu vực phát triển nhanh nhất trong thời gian dự báo. Ở quốc tế, các công ty lớn đang ứng dụng Blockchain vào hoạt động tài chính – ngân hàng gồm có Amazon Web Services, Microsoft, IBM, Intel, JPMorgan, ConsenSys, R3, Oracle…
Ứng dụng Blockchain vào tài chính – ngân hàng mang lại nhiều lợi thế như tối ưu hóa vốn, giảm chi phí hoạt động, cải thiện tính minh bạch và giúp gia tăng các giải pháp tài chính. Về bản chất, blockchain là một sổ cái phân tán gồm các bản ghi hoặc cơ sở dữ liệu công khai được chia sẻ công khai giữa những người dùng khác nhau và tạo ra một bản ghi không thể thay đổi về các giao dịch của họ. Các giao dịch này được bảo mật bằng mật mã để đảm bảo chống các thao tác giả mạo.
Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Quốc Hùng – Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng nhận định: “Tiềm năng phát triển công nghệ blockchain ở Việt Nam là rất lớn dù đang gặp nhiều thách thức như các chuyên gia về blockchain tại Việt Nam còn hạn chế, chưa có nhiều ứng dụng thực tiễn và còn thiếu hành lang pháp lý, nhưng những thay đổi tích cực mà blockchain mang lại là không thể phủ nhận”.
Ông Phan Đức Trung – Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Blockchain Việt Nam chia sẻ: “Buổi hội thảo đánh dấu một bước tiến của Hiệp hội Blockchain Việt Nam trong những hoạt động thúc đẩy tham gia cố vấn, ứng dụng blockchain vào ngành ngân hàng. Tôi mong rằng qua buổi hội thảo hôm nay, chúng ta có thể nhìn nhận những mặt tích cực và tiêu cực của công nghệ để có thể đưa blockchain vào cuộc sống và giải quyết những bài toán của doanh nghiệp”.
Với các ứng dụng cụ thể nêu trên thì rõ ràng công nghệ blockchain đang dần tiến vào ngành dịch vụ tài chính và ngân hàng. Từ chuyển tiền đến giao dịch chứng khoán đến thanh toán xuyên biên giới, công nghệ blockchain đang sẵn sàng tạo ra tác động lớn đến cách thức thực hiện các giao dịch quốc tế và tài sản kỹ thuật số được bảo mật.
Nhìn chung, công nghệ blockchain sẽ hỗ trợ ngân hàng mang lại trải nghiệm khách hàng tốt hơn và giúp các tổ chức ngân hàng truyền thống cạnh tranh với các công ty khởi nghiệp fintech. Thế nhưng, để tận dụng tối đa các ứng dụng của công nghệ blockchain, trước tiên các ngân hàng cần phát triển cơ sở hạ tầng cần thiết để vận hành các ứng dụng phù hợp. Đồng thời, cần rất nhiều ngân hàng – tổ chức tài chính tham gia vào tiến trình ứng dụng công nghệ blockchain nhằm sớm thúc đẩy hành lang pháp lý cũng như các chính sách cho phép thí điểm các giải pháp tại Việt Nam và lan rộng ra quốc tế.